Cel hodowlany = planowanie osiągnięć swojego stada
Chcąc prowadzić skuteczną pracę hodowlaną w stadzie taką, która przyniesie widoczne efekty, bardzo ważne jest, by w pierwszej kolejności zastanowić się i ustalić własny cel hodowlany. Kierunek rozwoju genetycznego stada, w dużej mierze zależy od bieżących możliwości gospodarstwa oraz perspektyw co do jego rozwoju. Na początku warto dokładnie przyjrzeć się swojemu stadu, ustalić jego mocne i słabe strony, a także ocenić ekonomicznie potencjał gospodarstwa. Konieczna jest analiza źródeł naszych dochodów, ile zarabiamy na produkcji mleka, a ile na sprzedaży materiału hodowlanego. Oceńmy, czy liczy się dla nas posiadanie w stadzie pięknych pokrojowo samic i możliwość uczestniczenia ze swoimi zwierzętami w wystawach hodowlanych. Rozważmy opcję hodowli w kierunku pozyskiwania wybitnych buhajów o wysokim potencjale genetycznym pod względem cech produkcyjnych i funkcjonalnych, bo te dają zysk po zakwalifikowaniu się do stacji inseminacyjnej. Nastawieni na produkcję mleka muszą skupić się na dążeniu do poprawy cech mleczności z jednoczesnym doskonaleniem zdrowotności, długowieczności, cech funkcjonalnych i pokroju zwierząt.
Perspektywa długoterminowa
Warto pamiętać, że celu hodowlanego nie osiąga się z dnia na dzień. Efekty pracy rozłożone są w czasie. Dlatego tak ważne jest precyzyjne i przemyślane ustalenie celu hodowlanego, tak aby uniknąć jego częstego modyfikowania. W praktyce na cel hodowlany składa się wiele cech, które można podzielić na dwie podstawowe grupy: produkcyjne, odpowiadające przede wszystkim za przychody z produkcji mleka oraz funkcjonalne m.in. łatwość wycieleń, zawartość kom.rek somatycznych, szybkość oddawania mleka, długość użytkowania krów w stadzie i cechy płodności. Jeśli tym poszczególnym cechom przypiszemy wagi ekonomiczne (znaczenie w doskonaleniu), będziemy mogli uzyskać wartość hodowlaną zwierzęcia wyrażoną w postaci liczby – indeksu.
Indeks hodowlany ułatwia prowadzenie pracy hodowlanej
Dysponując informacją o wartości hodowlanej, można tworzyć rankingi zwierząt pod kątem ich przydatności do osiągnięcia określonego celu. Wybierać te z nich na rodziców kolejnego pokolenia, które pozwolą poprawić interesujące nas cechy w stadzie. Polska Federacja Hodowców Bydła i Producent.w Mleka opracowuje raport RW Indeksy – zestawienie informacji o wartościach hodowlanych samic ze stada. Raport tworzony jest indywidualnie dla każdego stada ocenianego i przekazywany zainteresowanym wraz z wynikami próbnych dojów RW-1 STADO i RW-2 PR.BA.
Precyzyjne kojarzenia najszybciej wiodą do celu
Lepszy buhaj to większe zyski z produkcji od jego córek, dlatego tak ważne jest, aby decyzje o wyborze buhajów były świadome i niezależne. Oparte na dokładnych i aktualnych danych. „TOP buhaje” to kolejny, ogólnodostępny na stronie internetowej www.pfhb.pl/hodowla/top-listy ważny dla pracy hodowlanej w stadzie materiał PFHBiPM. Zawiera on listy najlepszych, dostępnych na polskim rynku buhajów, a informacje w nim zamieszczone aktualizowane są trzy razy w roku (po każdym sezonie oceny wartości hodowlanej). Więcej informacji o topowych rozpłodnikach można uzyskać na stronie Centrum Genetycznego PFHBiPM www.cgen.pl/indeksy/ocena/buhaj/ranking.
Posiadając precyzyjne informacje o wartościach hodowlanych swoich samic – RW Indeksy, a także informacje o najlepszych buhajach – „TOP buhaje” można ustalić indywidualny plan kojarzeń, ze szczególnym uwzględnieniem cech, które wchodzą w skład naszego celu hodowlanego dla stada.
Ekspert: Małgorzata Grabowska i Joanna Pośniak-Sobczyńska
Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka
